Jump to content

Тырку

Википедие-м щыщ
(Тыркухэр-м къикӀыгъ)

Тыркухэр – Азиемрэ, Еуропэмрэ ащыпсэурэ цӏыф лъэпкъ. Нэбгырэм млн 70 фэдиз мэхъух. Нахьыбэмкӏэ Тыркуем щэпсэух. Еуропэм бэкӏае тырку щэпсэу (Германие, Белгие, нэмыкӏхэри).

Тыркухэр лъэпкъышхоу, шъхьаф хэгъэгу зиӏэ цӏыф купышху. Тыркухэм янахьыбэр Тыркуем щэпсэу, ау нэмыкӏ къэралыгъохэми ащыӏэх. Ахэр тюрк лъэпкъым щыщых, ябзи тюрк бзэ унагъом хэт.

Тыркухэм ятарихъ лъэхъан зэфэшъхьафхэм къыщежьэ. Ахэр къызщежьагъэхэр Азие Гурытыр ары. Илъэс мин пчъагъэкӏэ узэкӏэӏэбэжьмэ, тыркухэр шыудзэкӏэ зекӏохэу, къокӏыпӏэмкӏэ кӏуагъэх. Етӏанэ, Анатолием нэсхи, джащ щыщ хъугъэх. XIII-XIV лӏэшӏэгъухэм Осман Пачъыхыгъор агъэпсыгъ, ар илъэс 600-м ехъурэ чӏыналъэшхом тетыгъ. 1923-рэ илъэсым Тыркуе Республикэр къэуцугъ, Мустафа Кемаль Ататюрк апэрэ президентэу хъугъэ.

Тыркубзэр - ар тюрк бзэ купым щыщ. Мы бзэм рыгущыӏэхэрэр цӏыф мелуан 80-м ехъу мэхъу. Тыркубзэм иалфавит латин хьарыфхэм атет. Тыркубзэр - ар официальнэ бзэу Тыркуем щыӏэр ары.

Тыркухэм анахьыбэр быслъымэных, ау къэралыгъор секулярнэу щыт. Нэмыкӏ динхэри Тыркуем щызэрахьэх.

Тыркухэм якультурэ бай дэд. Ащ хэтых шхыныгъохэр, къашъохэр, орэдхэр, ӏэпэӏэсэныгъэхэр. Тыркухэм яшхыныгъохэр дунаем щыцӏэрыӏу, псэлъапхъэу къэпӏон хъумэ, кебаб, пахълавэ, айран. Тыркумэ якультурэр Осман империем итарихъ, ислъам динымрэ тюрк лъэпкъхэм яхабзэхэмрэ къахэкӏыгъ. Тырку шхыныгъохи, орэдхэр, къашъохэр, архитектурэр дунаем щыцӏэрыӏох.

Тыркуем иэкономикэ инышху. Мэкъумэщ ӏофыр, промышленностыр, туризмэр - мыхэр экономикэм имэхьанэшхо иӏэх.

Щыӏэкӏэ-псэукӏэ

[хэӀэзыхь | вики-текстым еӀаз]

Непэрэ Тыркуер зэхэтыкӏэкӏэ къэралыгъо модернэу, экономикэшхо зиӏэу щыт. Тыркухэр яхэгъэгу икъэухъумэнрэ игъэкӏотэнрэ афэлажьэх.