Аскъэлай е Хьаджыкой — Адыгэ къуаджэу Тыркуем дэт. Аскъэлай къуаджэр Чанаккалэ епхъыгъэ къэлэжъыеу Бигэм дэт. Тыгъаджэ Кафказым 1864 илъэсым къикӀыгъэ Адыгэхэр ары къуаджэр зыгъэуцугъэр. Ар Бжъэдыгъурэ Абдзахрэ Шапсыгъэрэ къуадж, ТыркубзэкӀи АдыгабзэкӀи щэгущыӀэх.

Адыгэхэр Урыс-Кавказ заом ыужырэ хэкужъым къырафыгъэхэмэ 1872 илъэсым ягъэтӀысэгъ. Непэ Аскъэлаим 500 рагъо цӀыф дэс. Къуаджэм Адыгэхэмрэ Тыркухэмрэ зэдэщэпсэух. Тыркухэр Булгариям къикIыгъэх.

Аскъэлаим дэтхэр

Мэщыт : Аскъэлаим имэщытытӀу Тырку мэщытмэ афэд.

Аскъэлаим лIэкъуацӀэхэу дэсхэр

Асэкъалэкъу
Бгъуашэ
Бибэрдыкъу
Блэгъожъ
Былхъужъкъо
Бэхъымкъо
ГъукIэлI
Джашъукъу
Еуытх
Жьытымкъо
Къансан
Къэхъу
Къошк
Къурэмкъо
Лэгъучэщкъо
Лэгъуншъаукъу
Лъэцэрыкъу
ЛIыхъукI
Мысэлкъо
Мэслъакъо
Наукъо
Нашхъу
Нэгый / Нэгэй
Нэхай
Нэшъукъу
Пэнэшъу
Пэрэчкъо
ПIатымкъо
Сатралкъо
Теуцожь
Тытыукъу
Тымыжьэкъу
Хэсарыкъу
Хъуажъ
Хьабый
Хьаджумар
Хьаджэкъу
ХьакIэскъо
Хьалыкъу
Хьанэгъэкъу
Хьасанэкъу
Хьацугъкъо
Хьащрыкъу
ЦIэгъошIу
ЦIэгъош
ЧIэракIо
Шыумаф
Щапхъо
Iашъынэ
Iибэркъо
ДжэгуакIу^[1]

Аскъэлаим ихасэ тхьэмэтагъхэ/мухтархэ

Сюлейман Юртэри (1984)
Сюлейман Юртэри (1989)
Ӏихьсан Эрэн (1994)
Ӏилхьан Озджан (1999)
Сюлейман Юртэри (2004)
Нэдим Энгин (2009)

Линкхэр

Зэпыщэхэр

↑ Batı Çerkesya'nın Türkiye’deki evlatları (КъохьапIэ Адыгеим Тыркуем ис ибынхэр); Фэрхаткъо Щыблэ; 2022; Истанбыл;Apra Yayıncılık; НэкIубгъоу 30; ISBN=978-605-71993-1-7

[1] Batı Çerkesya'nın Türkiye’deki evlatları (КъохьапIэ Адыгеим Тыркуем ис ибынхэр); Фэрхаткъо Щыблэ; 2022; Истанбыл;Apra Yayıncılık; НэкIубгъоу 30; ISBN=978-605-71993-1-7

[1]